بررسی اثر ورمی کمپوست و کود زیستی نیتروکسین بر ویژگی های کمی و کیفی رزماری (rosmarinus officinalis l)

تاثیر کاربرد کودهای بیولوژیک ورمی کمپوست و نیتروکسین بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و جذب عناصر غذایی، در کشت ارگانیک رزماری (rosmarinus officinalis l.) در آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 تیمار و 4 تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 92-1391 مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل 5 سطح 0، 10، 20، 30 و 40 درصد حجمی کاربرد ورمی کمپوست و 2 سطح تلقیح و عدم تلقیح با کود نیتروکسین بودند. نتایج بدست آمده نشان دادند که کاربرد سطوح مختلف ورمی کمپوست و تلقیح نیتروکسین و اثر متقابل آن ها بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک مورد بررسی مانند ارتفاع بوته، وزن تر و خشک اندام های هوایی، وزن خشک ریشه، کلروفیل a و کلروفیل کل تاثیر معنی داری داشت. بیشترین میزان ارتفاع بوته و وزن تر و خشک اندام های هوایی در بالاترین سطح ورمی کمپوست (40%) به همراه یا بدون تلقیح با نیتروکسین بدست آمدند. از سویی، بالاترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در تیمارهای 20% ورمی کمپوست به همراه تلقیح با نیتروکسین و 30% ورمی کمپوست مشاهده شدند. بیشترین وزن خشک ریشه نیز در تیمار 10% ورمی کمپوست مشاهده شد. صفات بیوشیمیایی گیاه تحت تاثیر تیمارهای کودهای بیولوژیک قرار گرفتند و اثر متقابل آنها بر فلاونوئید، فنل کل، فعالیت آنتی اکسیدانی، درصد و عملکرد اسانس اختلاف معنی داری نشان داد. بالاترین میزان فلاونوئید و فنل کل در تیمارهای ورمی کمپوست 10% با تلقیح نیتروکسین و ورمی کمپوست 20% حاصل شدند. بالاترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در تیمارهای 40% ورمی کمپوست و 20 و 30% ورمی کمپوست با تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین عملکرد اسانس درهر بوته نیز در ورمی کمپوست 10،20 و 30 درصد و سطوح 10 و 20 % ورمی کمپوست به همراه تلقیح با نیتروکسین بدست آمد. افزودن ورمی کمپوست به محیط کشت رزماری بر جذب عناصر غذایی نیتروژن و فسفر موثر بود، اما برمیزان پتاسیم جذب شده توسط گیاه تاثیری نداشت. در مجموع کاربرد ورمی کمپوست و نیتروکسین برصفات موفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مورد مطالعه تاثیر مثبت داشت و سطوح 20 و 30 درصد ورمی کمپوست و10 و 20 درصد ورمی کمپوست با تلقیح نیتروکسین سبب افزایش اسانس رزماری شدند.